Hiện nông sản Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc qua tỉnh Lạng Sơn chủ yếu chỉ có thể đi qua Cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị theo đường chính ngạch. Tỉnh Lạng Sơn và tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc) đã phối hợp, đưa ra những giải pháp điều hành linh hoạt để tháo gỡ khó khăn cho hoạt động xuất nhập khẩu, song tiến độ thông quan vẫn còn rất chậm do hai bên tăng cường kiểm tra, kiểm soát dịch bệnh và lực lượng bốc xếp của phía Quảng Tây còn mỏng. Sở Công Thương tỉnh Lạng Sơn cho biết, lượng xe vận chuyển hàng hóa cả xuất và nhập khẩu, thông quan qua Cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị hiện nay chỉ đạt mức tương đương khoảng 40% so với trước thời điểm dịch bệnh Covid-19 bùng phát.

Qua tuyến đường sắt, năng lực thông quan hàng hóa sẽ lớn hơn

Ông Nguyễn Công Trưởng - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn - cho biết, trong bối cảnh xuất khẩu nông sản qua các cửa khẩu phụ khó khăn do tác động từ dịch bệnh Covid-19, tỉnh Lạng Sơn đã chỉ đạo các cơ quan chức năng trao đổi, đàm phán với phía tỉnh Quảng Tây - Trung Quốc, lần đầu tiên hai bên đang phối hợp triển khai thí điểm việc thông quan hàng nông sản qua cặp Cửa khẩu đường sắt ga quốc tế Đồng Đăng (Lạng Sơn) - Bằng Tường (Quảng Tây). Đây là một giải pháp tối ưu nhất, hiệu quả nhất cho xuất khẩu nông sản sang Trung Quốc hiện nay, trong đó có những mặt hàng hoa quả tươi như thanh long, dưa hấu…

Theo ông Nguyễn Công Trưởng, việc xuất khẩu nông sản qua Cửa khẩu đường sắt Ga quốc tế Đồng Đăng, sẽ góp phần kiểm soát hiệu quả nguy cơ dịch bệnh Covid-19, do không phải tổ chức cách ly các tài xế (xe ôtô), chủ hàng… khi vận chuyển hàng hóa theo đường bộ sang Trung Quốc quay về, số lượng người tham gia quy trình xuất khẩu nông sản ít nên giảm thiểu được nguy cơ lây lan dịch bệnh (nếu có). Đồng thời, giúp doanh nghiệp giảm được chi phí vận chuyển và một số chi phí khác so với việc đi theo cửa khẩu đường bộ, thời gian thông quan nhanh hơn vì thủ tục được giải quyết ngay từ trong nội địa.

Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, ông Vi Công Tường - Phó Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn - cho biết, tính đến ngày 28/2/2020, hai bên đã phối hợp thực hiện thông quan thí điểm được 33 toa xe thanh long, do các doanh nghiệp Việt Nam vận chuyển từ phía Nam ra Lạng Sơn để xuất khẩu sang Trung Quốc. Tuy nhiên, do mới triển khai nên hiện tại phía Việt Nam chưa có toa tàu chạy đông lạnh để phục vụ vận chuyển thanh long xuất khẩu, đang phải sử dụng toa tàu đông lạnh của Trung Quốc. Nếu có đủ toa xe đông lạnh phục vụ, các doanh nghiệp có thể vận chuyển nông sản, trái cây từ phía Nam ra Lạng Sơn bằng đường bộ, sau đó đưa lên tàu xuất khẩu sang Trung Quốc.

Để phục vụ cho hoạt động xuất nhập khẩu qua cặp Cửa khẩu đường sắt Ga quốc tế Bằng Tường (Quảng Tây) - Đồng Đăng (Lạng Sơn), thị xã Bằng Tường cũng đã cho triển khai xây dựng Trung tâm Kiểm nghiệm hàng hóa Ga Bằng Tường, dự kiến 3 tháng nữa hoàn thành, khi đó toàn bộ 8 mặt hàng nông sản xuất khẩu của Việt Nam trong danh mục được Trung Quốc chấp thuận đều có thể đi qua tuyến đường sắt, năng lực thông quan hàng hóa sẽ lớn hơn.